نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امیر رضا شیخ بهایی ¹
• منصور یگانه ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، آزمایشگاه طراحی معماری، مدل سازی و ساخت، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

² استادیار، آزمایشگاه طراحی معماری، مدل‌سازی و ساخت، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

موضوع این مقاله بررسی و تحلیل تطبیقی نقش ارزش­ها و نگرش­های دینی بر الگوهای روابط فضایی در خانه­های مسلمان­نشین و زرتشتی­نشین شهر کرمان است. بر اساس نظریات اندیشمندان، در شکل­گیری خانه و روابط فضایی حاکم بر آن، فرهنگ، تأثیر عمیقی دارد. یکی از وجوه فرهنگ، ارزش­ها و نگرش­های دینی است، که با شناخت آنها، می­توان معماری مطلوب مبتنی بر بوم و فرهنگ ایجاد کرد. این مقاله در بخش روش‌شناختی از نظریه نحو فضا بهره برده ­است. هدف اصلی این پژوهش شناخت میزان تأثیرپذیری الگوهای روابط فضایی خانه­های مسمانان و زرتشتیان از ارزش­ها و نگرش­های دینی آنها و همچنین شناخت اشتراکات و افتراقات کالبدی و فضایی خانه­ها بر مبنای تفاوت‌های فرهنگ دینی آنهاست. روش به­ کار رفته در این پژوهش، ترکیبی از روش­های تفسیری- تاریخی با تکنیک تحلیل محتوا و استدلال منطقی است. همچنین با استفاده از مطالعات کتابخانه­ای، مطالعات تاریخی صورت گرفته و شبیه‌سازی با نرم­افزار گرسهاپر و پلاگین اسپیس سینتکس و نرم­افزار دپث مپ و تحلیل گراف­های توجیهی تهیه شد. این گراف­ها برای 16 نمونه از خانه­های تک­حیاطه مرکزی مسلمان­نشین و زرتشتی­نشین شهرکرمان که به­ صورت خوشه­ای هدفمند انتخاب­ شده بودند، به کار گرفته شد. تحقیق روی شاخصه­های تفاوت درصد حیاط و ساختمان، تفاوت درصد جرم و فضا، میزان شفافیت نمای جنوبی خانه­ها و مؤلفه­های نحو فضا صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که خانه­های مسلمانان در شاخص‌های مطالعه شده دارای تفاوت­هایی آشکار و پنهان نسبت به خانه­های زرتشتیان است. می‌توان دلایل این تفاوت­ها را در اختلافات فرهنگ دینی و اعتقادات این دو دین جست­وجو کرد و می­توان نتایج آن را در کالبد معماری این خانه­ها مشاهده نمود.

کلیدواژه‌ها

• مرکزیت
• روابط فضایی
• خوانایی
• پیکره‌بندی فضا
• ضریب افتراق

عنوان مقاله [English]

Adaptive Analysis of the Influence of Religious Culture on Patterns of Spatial Relationships at House (Case study: Muslim-Zoroastrian Houses in Kerman)

نویسندگان [English]

• AmirReza SheikhBahaiee ¹
• Mansour Yeganeh ²

¹ MA. Student of Architecture, Department of Art and Architecture, Tarbiat Modares University

² Assistant Prof. of Architecture,Department of Art and Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The subject of this paper is a comparative analysis of the role of religious values and attitudes on patterns of spatial relationships in Muslim and Zoroastrian homes in Kerman. According to thinkers, the culture has a profound effect on the formation of the house and the spatial relationships that govern it. One of the aspects of culture, values and religious attitudes is that, with their knowledge, one can create a culture-based architecture. This article has been used in the content section of the theory of reflection in art, and in the methodological part, it has used the space syntax theory. The method of this research is a combination of interpretive historical method with content analysis and logical reasoning techniques. Research steeps are using library studies, historical studies and simulation by using Grasshopper software with Space syntax plug-in, Depth map software and analysis the G-graph of 16 samples. This research was based on the differences between the percentages of the yard and the building, the difference in the percentage of mass and space, the level of transparency of the south facades of the houses and the components of the syntax space. The results of the study indicate that spatial patterns in the houses of Zoroastrian and Muslims do not have a significant and fundamental impact on their religious culture. The sociological aspects of the context have dominated the religious foundations in the formation of spatial relationships in Kerman.

کلیدواژه‌ها [English]

• Spatial configuration
• Choice
• spatial relationships
• Eligiblity
• Acess