نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رابعه رحیمی ¹
• نوید سعیدی رضوانی ²
• محمدرضا پورجعفر ³

¹ دانش آموخته دکتری شهرسازی ، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

² شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

³ استاد، گروه شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر بر حضور نوجوانان در فضاهای شهری که می‌تواند به‌عنوان بستری حیاتی به‌منظور فراهم نمودن فرصت‌هایی غنی برای رشد انواع ویژگیهای شخصیتی آن‌ها باشد؛ تمرکز می‌نماید. امروزه، به‌دلیل نادیده گرفتن این گروه سنی از مطالعات شهری کشورمان و متعاقب آن، ناکارآمدی فضاهای شهری در پاسخ‌گویی به نیازهای آن‌ها، حضور نوجوانان رو به کاهش است. لذا در این راستا، مطلوبیت فضاهای شهری از منظرحضورپذیری نوجوانان 15 تا 18 سال محله گلسار رشت بر اساس مدل پیشنهادی، ارزیابی می‌شود. شیوه مطالعه، توصیفی- تحلیلی بوده که مبانی نظری، کتابخانه ای و تحلیل نظرات نوجوانان با رویکرد ترکیبی، از طریق پرسشنامه، فوکوس گروپ و مصاحبه با نقشه، است. با تکمیل 271 پرسشنامه به ارزیابی فضاهای شهری موجود، مطالعه الگوی متداول حرکت و فعالیت‌های آن‌ها پرداخته و از فوکوس گروپ و مصاحبه با نقشه به‌منظور تدقیق و آزمون درستی نتایج روش کمّی استفاده می‌شود. تحلیل داده‌های کمّی، Spss و داده‌های کیفی، تحلیل محتوا می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد که میانگین پاسخ‌ها، کمتر از 3 و فضاهای شهری موجود پاسخی مناسب در برآوردن شاخص‌ها ندارند و الگوی حرکت 3/78 درصد نوجوانان، غیرفعال و مهم‌ترین فعالیت‌های آن‌ها، فعالیت در فضای مجازی، تماشای تلویزیون و بازی‌های کامپیوتری می‌باشد. نتایج با تأکید بر این‌که مدل پیشنهادی می‌تواند یک رویکرد سیستماتیک و مشارکتی برای ارزیابی فضاهای شهری از دیدگاه نوجوانان باشد؛ نشان می‌دهد که حضور آن‌ها در فضاهای شهری به دلیل عدم تطابق با نیازهای دوران رشد، رو به کاهش بوده و این امر محصول نادیده گرفتن نوجوانان از مشارکت در فرآیند برنامه ریزی و طراحی فضاهای شهری است.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• حضور پذیری
• نوجوانان
• فضای شهری دوستدار نوجوانان
• مشارکت نوجوانان
• برنامه‌ریزی مشارکتی

عنوان مقاله [English]

Desirability Evaluation of Urban Spaces from the perspective of Adolescents’ Presence based on their Needs and Preferences (Case Study: Golsar District in Rasht)

نویسندگان [English]

• Rabe’e Rahimi ¹
• Navid Saeidi Rezvani ²
• M. Pourjafar ³

¹ Ph.D. Candidate, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.

² Urban Planning, Azad Uni. of Qazvin, Qazvin, Iran

³ Full Prof., Department of Urban Planning, Faculty of Art,, Tarbiat Modares Uni., Tehran, Iran.

چکیده [English]

Current study concentrates on adolescents’ presence in urban spaces that can be a vital context for providing rich opportunities to develop a variety of personality characteristics. Today, due to ignoring this age group of urban studies in our country and its aftermath, inefficiency of urban spaces to meet their needs, adolescents’ presence is declining. So in this regard, the desirability of urban spaces from the perspective of adolescents’ presence aged 15 to 18 in Golsar neighborhood of Rasht, is evaluated based on the proposed model. Research method, has been descriptive-analytic and theoretical foundations through library and adolescents’ view analysis was carried out through questionnaire, focus group and map anchored interviews. By completing 271 questionnaires to assess existing urban spaces, we study adolescents’ movement and their activities, and then focus group and map-anchored interviews are used to test the quantitative method results. Quantitative data analysis, Spss and qualitative data was conducted using content analysis. Findings shows that the existing urban spaces do not have an adequate response to the indicators and 78.3% teens’ movement patterns are inactive. Their most important leisure activities were, internet activity, watching television and computer games. The results with emphasis that the proposed model can be a systematic and collaborative approach to assess urban spaces from the adolescents’ viewpoint show that adolescents’ presence in the existing urban spaces is declining because they aren’t compatible with their growth needs and this is a product of ignoring them from participation in the urban planning and design process.

کلیدواژه‌ها [English]

• Presence
• Adolescents
• Adolescent-friendly urban spaces
• Adolescents’ participation
• Participatory planning