نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هادی پندار ¹
• سیده سحر سیدپور ²

¹ استادیار، برنامه ریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

² کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران.

چکیده

شکل‌گیری تدریجی واحدهای همسایگی در برخی از روستاهای شمال ایران که متأثر از هویت بومیِ برآمده از نظام پیوسته کار و زندگی در این مناطق بوده، طی سال‌های اخیر با ساخت‌وساز روزافزون شهرنشینان در این مناطق، تبدیل به ویلا سازی‌های بی‌هویت شده است. زیرا از مراحل اولیه تفکیک، الگوهای با هویت موجود نادیده گرفته­ شده و در پی تفکیک‌های پرسود و ساخت مطابق باسلیقه بازار فروش درآمده است. مطالعه حاضر در پی تدوین فرایندی است که امکان توسعه تدریجی بلوک‌های مسکونی واجد هویت‌های اجتماعی- مکانی را در قالب مفهوم واحد همسایگی و با استفاده از فرایند مبتنی برکدهای زایشی فراهم نماید. پژوهش به روش استدلال منطقی انجام شده است که با گونه‌ای از همسان انگاری که در سنت پژوهشی استدلال منطقی جای می‌گیرد و با روش‌های  همسان‌انگاری مانند مقوله‌بندی (چندوجهی) و بسط مفاهیم همراه شده است. بستر مطالعات میدانی روستای کوهپایه‌ای سنگده در منطقه دودانگه استان مازندران است که به دلیل ویژگی­های هویتی‌ ویژه ریخت­شناختی و تغییر آن طی سالیان اخیر به دلیل الگوهای نامناسب تفکیک و ساخت مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مداخلات کالبدی و فضایی در بافت‌های اندامواره، نیازمند پیمایش روندی تدریجی و سلسله­مراتبی در طراحی و اجراست. علاوه بر آن انداموارگی و پرهیز از ایجاد فضاهای بی‌شکل، وجود حوزه‌های حفاظت ‌شده همیشگی و ارتباط مثبتِ فضاهای اشتراکی با لبه‌های کالبدی را می‌توان از مهم‌ترین اصولِ تدارک کدهای زایشی برشمرد. به‌کارگیری دوباره این اصول نیازمند احیای فرایندی تدریجی از مقیاس کلان و تداوم آن در سطوح خرد با تأکید بر فرایندهای زایشی و کل­گرا است. در فرایند پیشنهادی 1. چشم‌انداز مشارکتی اولیه به ‌منظور خلق یک واحد همسایگی با جزئیات، 2. تعریف گونه‌ها تا سازمان‌دهی عناصر اصلی، 3. شکل‌گیری عرصه‌های عمومی در راستای پیوند زندگی اجتماعی و محیط کالبدی- طبیعی، 4. شکل‌گیری کالبدی در ارتباط با اولویت عرصه‌های عمومی و 5. توجه به ابعاد بصری خرد و کلان در ترکیب با سایر موضوعات، می‌تواند زمینه تکرار هویت‌های اندامواره در بافت‌های روستایی شمال ایران فراهم نماید.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• هویت ریخت‌شناختی
• کدهای زایشی
• رشد تدریجی
• تفکیک زمین
• واحد همسایگی
• روستای سنگده

عنوان مقاله [English]

Application of generative codes patterns at piecemeal growth of neighborhood units; Case study: Snge- deh, Dodangeh region, Mazandaran province

نویسندگان [English]

• Hadi Pendar ¹
• seyedeh sahar seyyed pour ²

¹ Assistant prof, urban planning department, Architecture and urban planning college, Art Uni. of Tehran, Tehran, Iran

² MA. of Urban Design, Art Uni, Tehran, Iran

چکیده [English]

The gradual formation of neighborhood units in the northwestern parts of Iran has been affected by the continuous system of work and life. But attention of urban areas has led to villas, as they often ignore the local identity patterns, and the proceeds of purchase, profitable segregation, and market-based segregation are prioritized. This research seeks to apply the most fundamental features of evolutionary and piecemeal growth on the scale of neighborhood units in the continuity of rural organic areas, which require an internal process and basic identity to adapt to previous identities. A type of homophobia associated with the conceptualization and expansion of concepts. The field study was based on Sandegh village in Dodangeh area of Mazandaran province. The results suggest that loyalty and avoidance of amorphous spaces, permanent protected areas, and positive association of shared spaces with physical edges can be considered as the most important principles in this regard. The re-application of these principles requires a gradual redefinition of the macro-scale process and its continuation at the micro level, with an emphasis on reproductive and holistic processes. In the proposed process 1. Initial participatory perspective in order to create a neighborhood with details, 2. Defining species to organize the main elements 3. Forming public areas in order to link social life and physical-natural environment, 4. Physical formation In connection with the priority of public spheres and 5. Paying attention to the micro and macro visual dimensions, can provide the theoretical and practical base for the repetition of identities

کلیدواژه‌ها [English]

• generative code
• gradual growth
• parceling
• Sange- deh