نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدرضا آزاده ¹
• جمال محمدی ²
• حمیدطاهر نشاط دوست ³

¹ استادیار، گروه مهندسی شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

² دانشیار، گروه برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

³ استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان.

چکیده

به عنوان یک مسئله مهم در مطالعات شهری، موضوعی که تاکنون در کشور ایران کمتر به آن پرداخته شده‌است، رابطه میان کیفیت کالبدی محیط سکونت شهروندان و اختلالات ‌روانی است. هدف اصلی از این مطالعه، بررسی ارتباط بین شاخص‌های کیفیت کالبدی محله‌های شهری و اختلالات ‌روانی در کلانشهر اصفهان بود. این پژوهش بر روی 434 نفر از شهروندان اصفهان انجام شد. ارزیابی وضعیت اختلالات ‌روانی با پرسشنامه 90 سوالی SCL-90 انجام شد. کیفیت محیط مسکونی افراد در پنج بعد (شرایط طبیعی، کیفیت فضاهای باز عمومی، شرایط خیابان‌ها، آلودگی‌های محیطی و کاربری و خدمات محلی) با پرسشنامه محقق ساخته ارزیابی گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون لجستیک رتبه‌ای انجام شد. براساس نتایج، نمره میانگین ضریب کلی علائم مرضی در بین نمونه آماری پژوهش برابر با 29/1 شد. در تحلیل همبستگی میان اختلالات روانی و شاخص‌های کالبدی محله‌های مسکونی رابطه معنی‌داری دیده شد (001/0 P <). نتایج رگرسیون لجستیک رتبه‌ای نشان داد که 15 شاخص به ترتیب شامل پارک‌های محلی، کیفیت پیاده‌روها، قابلیت پیاده‌روی، تنوع پوشش گیاهی، امنیت خیابان، فضاهای نشستن و مکث، روشنایی خیابان در شب، پاکیزگی محیط، عدم وجود آلودگی صوتی، ترافیک روان در سطح محله، فضاهای آبی، تنوع گیاهان، درختان و گل‌ها، دسترسی به امکانات تفریحی، دسترسی به حمل‌ونقل عمومی و دسترسی به مراکز خرید محلی، بیشترین تأثیرگذاری را بر اختلالات روانی دارند. ارتباط و همبستگی میان اختلالات ‌روانی و کیفیت کالبدی محله‌های شهری به معنای ادغام ملاحظات بهداشتی و اصول برنامه‌ریزی‌شهری است تا اثرات منفی محیط‌های مسکونی بر اختلالات ‌روانی کاهش یابد.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• متغیر کالبدی
• محله‌های شهری
• سکونتگاه‌های شهری
• اختلالات ‌روانی
• شاخص GSI

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Relationship between Physical Variables of Urban Settlements and Mental Disorders Based on GSI Index Case Study: Isfahan Metropolis

نویسندگان [English]

• Seyed Reza Azadeh ¹
• Jamal Mohammadi ²
• Hamid Taher Neshat Doost ³

¹ Assistant Prof, Department of Urban Planning, Faculty of Engineering, Lorestan Uni. Khorramabad, Iran.

² Associate Prof. in urban planning, factually of geographical science and planning, university of Isfahan

³ Prof. in Psychology, Faculty of Education and Psychology, Uni. of Isfahan

چکیده [English]

As an important subjects in the urban studies, an issue that has been less addressed in Iran so far, is the relationship between the physical quality of citizens' living environment and mental disorders. The main purpose of this study was to investigate the relationship between physical quality indices of urban neighborhoods and mental disorders in Isfahan metropolis. This study was performed on 434 citizens of Isfahan. The assessment of mental disorders was performed with SCL-90 questionnaire. The quality of people's living environment was assessed in five dimensions (natural conditions, quality of public open spaces, street conditions, environmental pollution and local services) with a researcher-made questionnaire. Data analyzed using Pearson correlation coefficient and Ordinal Logistic Regression. Results showed, the mean score of the Global Severity Index was 1.29. In the correlation analysis, a significant relationship was seen between mental disorders and physical characteristics (P <0.001). The results of OLR showed that 15 indicators (local parks, quality of sidewalks, walking capacity, diversity of vegetation, street safety, sitting and pause spaces, street lighting at night, cleanliness of the environment, no noise pollution, smooth traffic on the surface Neighborhoods, water spaces, diversity of plants, trees and flowers, access to recreational facilities, access to public transportation and access to local shopping malls) have the greatest impact on mental disorders. The correlation between mental disorders and the physical quality of urban neighborhoods means the integration of health considerations and urban planning principles to reduce the negative effects of residential environments on mental disorders.

کلیدواژه‌ها [English]

• Physical variables
• urban neighborhoods
• urban settlements
• mental disorders
• GSI index