نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مجید عفیفیان ¹
• هادی کشمیری ²
• حامد مضطرزاده ³
• کرامت اله زیاری ⁴

¹ گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

² دانشیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

³ استادیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

⁴ استاد، گروه برنامه ریزی شهری، فوق دکترای شهرسازی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

با افزایش سالمندان جهان و ایران، توجه به این گروه و تامین شرایط محیطی مناسب، در راستای حفظ رضایتمندی آنان بیشتر شده است. از جمله مولفه‌های تأثیرگذار در افزایش کیفیت فضای باز، طبیعت و عناصر آن می‌باشد که امروزه به صورت رویکردهای نوین همچون رویکرد بیوفیلیک قابل بررسی است. این پژوهش با هدف ارزیابی ارتباط عناصر بیوفیلیک فضای باز مجتمع‌های مسکونی با رضایتمندی سکونتی سالمندان و در نظر گرفتن تأثیر عوامل فردی (متغیر تعدیلگر) در این ارتباط انجام شده است. روش پژوهش بصورت کمی و به شیوه پیمایشی، با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته صورت پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون ضریب همبستگی رگرسیون و نرم افزارspss24 استفاده شده است. جامعه آماری، سالمندان ساکن مجتمع‌های مسکونی شهر شیراز می‌باشد و از تعداد 174 فرد بالای 60 سال(101 مرد و 73 زن) نمونه گیری انجام گرفته است. مقایسه نتایج آزمون‌ها، مشخص می‌نماید که عوامل فردی (متغیر تعدیلگر) بر ارتباط متغیرهای پژوهش تأثیرگذار است و این تأثیر می‌تواند در معنادار بودن و میزان همبستگی روابط، اثرگذار باشد. از هفتاد و دو ارتباط در نتایج مجموع سه مجتمع، شصت و هفت ارتباط با ضریب همبستگی متوسط و پنج ارتباط با ضریب همبستگی کم می‌باشد. بیشترین ضریب همبستگی مربوط به مولفه مکان گرایی با تأثیر عامل فردی وضعیت تاهل(656/0) و با ضریب تعیین تعدیل شده (472/0) می-باشد. نتایج مربوط به ریزعناصر بیوفیلیک نشان دهنده سی و هشت ارتباط معنادار و شش ارتباط بدون معنا(از چهل و چهار ارتباط) و عنصر حس تعلق(549/0) دارای بیشترین همبستگی می‌باشد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند در تقویت عناصر بیوفیلیک فضای باز مجتمع‌های مسکونی در جهت رضایتمندی سکونتی سالمندان مؤثر واقع شود.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• سالمندان
• عناصر بیوفیلیک
• رضایتمندی سکونتی
• فضای باز مجتمع مسکونی

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Relationship between Biophilic Outdoor Elements of Residential Complexes and the Elderly’s Residential Satisfaction (Case Study: Residential complexes of Shiraz)

نویسندگان [English]

• Majid Afifian ¹
• Hadi Keshmiri ²
• hamed Moztarzadeh ³
• Keramatullah Ziari ⁴

¹ Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture. Shiraz Branch, Islamic Azad Uni., Shiraz, Iran

² Associate Prof., Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Shiraz Branch, Islamic Azad Uni., Shiraz, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Ira

⁴ Professor, Urban planning, post-doctorate in urban planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Due to the increase of the elderly in the world and in Iran, attention to this group and providing them with the appropriate environmental conditions in order to maintain their satisfaction have further increased. One of the influential factors in enhancing the quality of outdoor space quality is the nature and its elements that can now be studied using modern approaches, such as biophilic approach. The present research has been conducted with the purpose of evaluating the relationship between the biophilic outdoor elements of residential complexes and the elderly’s residential satisfaction and also taking into account the effect of individual factors (moderating variables) in this relationship. The current research was a quantitative study which was conducted in the form of a survey using a researcher-developed questionnaire. Pearson's correlation coefficient test and SPSS 24 software were used to analyze the data. The statistical population is the elderly living in the residential complexes of Shiraz city. The sampling was done from among 174 people who were over 60 years old (101 males and 73 females). Comparing the results of the tests revealed that individual factors (moderating variables) affect the research variables and this influence can be effective in significance and the correlation degree of the relationships. Of the 72 relationships in the total results of the three study complexes, 67 correlations have a medium correlation coefficient and five correlations have a low correlation coefficient. The highest correlation coefficient is related to spatial orientation with the effect of individual factor, marital status(0.656); and with the adjusted coefficient of determination (0.472).The results related to Biopfilic sub-elements revealed thirty-eight significant relationships and six insignificant relationships (out of forty-four relationships), and the sense of belonging element (0.549) having the highest correlation. The research findings can be effective in reinforcing the Biophilic elements of outdoor space in residential complexes for the residential satisfaction of the elderly.

کلیدواژه‌ها [English]

• The Elderly
• Biophilic Elements
• Residential Satisfaction
• Outdoor Space of Residential Complex