نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی حسینی
• محمدرسول ظفری
• علی صابری

گروه جغرافیای انسانی و برنامه ریزی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف: یکی از مهمترین رویکردهای جدید در احیای بافت‌های فرسوده شهری، رویکرد بازآفرینی شهری است. در این رویکرد تمامی ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیرساختی همگام و همسو در جهت نیل به پایداری مورد بهبود قرار می‌گیرند. مشارکت اجتماعی نیز لازمه اجرای طرح‌های بازآفرینی شهری است. باتوجه به این نکته، در پژوهش حاضربه بررسی وضعیت ابعاد و شاخص‌های بازآفرینی شهری با رویکرد اجتماع‌محور در بافت فرسوده شهرکرد پرداخته شد. روش تحقیق: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش تمامی ساکنان محدوده بافت فرسوده شهرکرد است. نتایج و بحث: نتایج پژوهش نشان داد وضعیت کلی ابعاد و شاخص های بازآفرینی در بافت فرسوده شهرکرد مناسب نیست و در این میان، ابعاد اجتماعی و زیست‌محیطی وضعیت نامناسب‌تری نسبت به دیگر ابعاد مورد مطالعه دارند. همچنین از نظر میزان اهمیت، در بعد کالبدی، شاخص دسترسی و خدمات، در بعد اجتماعی، هویت، در بعد زیست‌محیطی، ظرفیت قابل تحمل و در بعد اقتصادی نیز شاخص نظام فعالیت‌ها دارای بیش‌ترین میزان اهمیت بودند. مطابق نتایج به دست آمده از آزمون‌های آماری بین شاخص‌های مورد بررسی و بازآفرینی اجتماع محور رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. با توجه به تایید وجود تفاوت در میان تاثیرگذاری ابعاد بر وضعیت بازآفرینی بافت فرسوده شهرکرد، بعد اجتماعی دارای بیش‌ترین اثرگذاری بر وضعیت موجود بازآفرینی در محدوده مورد مطالعه بود.

نتیجه‌گیری : نتایج پژوهش نشان داد بافت فرسوده شهرکرد با چالش‌ها و مشکلات زیادی دست به گریبان بوده و مدیریت شهری در راستای بهبود وضعیت موجود این بافت و جلوگیری از به حاشیه رفتن آن نتوانسته است اقدام مناسبی انجام دهد و الگوهای مختلف بازآفرینی در مورد این بافت مورد اغفال قرار گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

• بافت مرکزی شهری
• بازآفرینی شهری
• پایداری
• بازآفرینی اجتماع‌محور
• شهرکرد

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

Unraveling the complexities of sustainable urban regeneration in central urban fabrics: The case study of Shahrekord

نویسندگان [English]

• Ali Hosseini
• Mohammad Rasoul Zafari
• Ali Saberi

Department of Human Geography and Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Objective: One of the most prominent contemporary approaches to revitalizing deteriorated urban fabrics is the urban regeneration paradigm. This approach seeks to improve social, economic, physical, and infrastructural dimensions in a coordinated and integrated manner, aiming to achieve sustainable urban development. Community participation is also considered a fundamental prerequisite for the successful implementation of urban regeneration initiatives. In this context, the present study aims to evaluate the status of dimensions and indicators of community-based urban regeneration within the deteriorated fabric of Shahrekord city.

Research Method: The study adopts a descriptive-analytical methodology, utilizing a structured questionnaire as the primary data collection tool. The statistical population includes all residents living within the deteriorated urban area of Shahrekord.

Results and Discussion: The findings indicate that the overall condition of urban regeneration dimensions and indicators in Shahrekord's deteriorated fabric is unsatisfactory. Among the studied dimensions, social and environmental aspects are in relatively poorer condition compared to the others. In terms of importance, the accessibility and service provision indicator ranked highest within the physical dimension; identity was the most significant in the social dimension; carrying capacity in the environmental dimension; and activity system in the economic dimension. Statistical analysis using Pearson's correlation test demonstrated a significant and positive relationship between the studied indicators and community-based regeneration. Furthermore, among the various dimensions assessed, the social dimension exhibited the most substantial impact on the current status of regeneration in the study area.

Conclusion: The study concludes that the deteriorated urban fabric of Shahrekord is grappling with considerable challenges, both structural and socio-economic. Urban management efforts have been insufficient in addressing these issues, failing to either improve the existing conditions or prevent further marginalization of the area. Consequently, diverse models of urban regeneration have been either overlooked or inadequately applied in this context.

کلیدواژه‌ها [English]

• Central urban fabric
• Urban regeneration
• Sustainability
• Community-oriented regeneration
• Shahrekord city