نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سمیرا عظیم زاده ¹
• علی شرقی ²

¹ دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران.

² دانشیار، گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: به دنبال پیشرفت‌ فناوری اطلاعات و ارتباطات و امکان انجام فعالیت‌ها بر بستر فضای مجازی، بخش قابل ‌توجهی از فعالیت‌ها به خانه منتقل شده است. با گسترش دورکاری به ‌عنوان یک روال جدید، توجه به چالش‌های مسکن برای تطبیق مؤثر با  عملکرد جدید کار از خانه ضروری است. این مقاله پژوهش‌های انجام شده در دهه گذشته را در نقطه تقاطع مسکن و دورکاری به صورتی نظام‌مند مرور کرده و با شناسایی عوامل مؤثر بر تقابل دو کارکرد سکونت و کار بر مسکن، فرصت‌ها و چالش‌ها را در این زمینه شناسایی می‌کند.
روش تحقیق: یک بررسی نظام‌مند (مرور سیستماتیک) از ادبیات مرتبط منتشر شده بین سال‌های 2014 تا 2024 با استفاده از پایگاه داده Scopus انجام شد و از طریق فرایندی چندمرحله‌ای شامل غربالگری نظام‌مند و دستی، 50 مقاله مرتبط شناسایی شد. همچنین به منظور پوشش پژوهش‌های داخلی و فارسی زبان، پایگاه‌های داده SID،SCI و نورمگز طی روند مذکور بررسی شده و 6 مقاله برای مرور نظام‌مند به مجموع مقالات پیشین افزوده شده و در نهایت 56 مقاله برای شناسایی ابعاد کلیدی مرتبط با کار از خانه تجزیه­وتحلیل شد. سپس این ابعاد از طریق یک تحلیل کیفی برای درک عوامل مؤثر بر آنها مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج و بحث: نتایج در سه دسته به چالش‌های فضایی، روان‌شناسی و بهره‌وری شغلی اشاره دارد. طراحی نامناسب دفتر کار خانگی و کمبود فضاهای کاری اختصاصی بر رفاه و بهره‌وری تأثیر می‌گذارد، لذا طراحی باکیفیت دفتر کار خانگی، از جمله ارگونومی و کنترل محیطی، ضروری است. از لحاظ روان‌شناختی، مرزهای نامشخص کار و زندگی به تعارض نقش‌ها، ساعات کاری طولانی‌تر و انزوای اجتماعی منجر می‌شود که زنان را به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار می‌دهد. و در نهایت برخلاف قابلیت دورکاری برای انعطاف‌پذیری زمانی، مزاحمت‌ها و فضای کاری ناکافی می‌تواند بهره‌وری را کاهش دهد.
نتیجه‌گیری: یافته‌ها بر اهمیت بازنگری در معماری مسکن برای تطبیق با نیازهای در حال تحول کار از راه دور تأکید می‌کنند. پرداختن به چالش‌های فضایی، ارتقای تعادل بین کار و زندگی، و حمایت از بهره‌وری برای ایجاد یک محیط کاری مناسب در خانه بسیار مهم است. پژوهش‌های آتی باید پیامدهای درازمدت کار از راه دور بر ترجیحات مسکن، برنامه‌ریزی شهری و ساختارهای اجتماعی را بررسی کند.
واژگان کلیدی: دورکاری، کار از خانه، معماری مسکن، دفتر خانگی، کار-زندگی، بهره‌وری

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• دورکاری
• کار از خانه
• معماری مسکن
• کار- زندگی
• بهره‌وری

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

Work–Life Collision:A Systematic Review of Teleworking in Residential Spaces

نویسندگان [English]

• Samira Azimzadeh ¹
• Ali Sharghi ²

¹ Ph.D. Student, Shahid Rajaee Teacher Training University, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tehran, Iran.

² Associated Prof. Department of Architecture, Shahid Rajaee Teacher Training University, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction
With advancements in information and communication technologies enabling a significant portion of activities to be conducted virtually, a substantial shift towards home-based work has occurred. As remote work becomes increasingly prevalent, the need to address the challenges of housing to effectively accommodate this new work paradigm becomes imperative. This paper systematically reviews the research conducted over the past decade at the intersection of housing and remote work, identifying the factors influencing the interplay between residential and work functions within the home and exploring the associated opportunities and challenges.
Research Method: A systematic review of relevant literature published between 2014 and 2024 was conducted using the Scopus database. Through a multi-step process involving systematic and manual filtering, 50 relevant articles were identified. Additionally, to include domestic and Persian-language research, the SID, SCI, and Noormagz databases were systematically searched, adding 6 more articles to the review, resulting in a total of 56 articles analysed to identify key dimensions related to home-based work. These dimensions were then qualitatively analysed to understand the influencing factors.
Results and Discussion: The findings were categorized into three main challenges: spatial, psychological, and work productivity. Inadequate home office design and a lack of dedicated workspaces negatively impact well-being and productivity, highlighting the importance of high-quality home office design, including ergonomics and environmental controls. Psychologically, blurred boundaries between work and personal life lead to role conflict, longer working hours, and social isolation, disproportionately affecting women. Despite the potential for increased flexibility, distractions and inadequate workspaces can hinder productivity in remote work settings.
Conclusion: The findings underscore the need to re-evaluate housing architecture to accommodate the evolving demands of remote work. Addressing spatial challenges, promoting work-life balance, and supporting productivity are crucial for creating a suitable home work environment. Future research should investigate the long-term implications of remote work on housing preferences, urban planning, and societal structures.

کلیدواژه‌ها [English]

• Telework
• work from home
• residential architecture
• home-office
• work-life balance
• productivity