نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امیرحسین خلوصی ¹
• مصطفی بهزادفر ²
• مریم محمدی ³

¹ کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، استان تهران

² استاد، دکترای طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

³ استادیار، دکترای شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر تهران

چکیده

 نما و نمای خیابانی به­عنوان یکی از ملموس­ترین سطوحی که ناظر در شهر با آنها برخورد می­کند، واجد جایگاه و اهمیت ویژه­ای­ در طراحی شهری است. بررسی تحولات دهه­­های اخیر در تکنیک­ها و سبک­های طراحی نما نشان می­دهد، معماری تک بنا فارغ از زمینه­ی خیابان می­تواند منجر به ایجاد ناهماهنگی، نازیبایی، ادراک نامناسب و بافت­زادیی در جداره­ی نمای خیابانی شود. بدین­ترتیب نمای خیابانی لازم است تا واجد ابعاد مهم طراحی شهری مشتمل بر ابعاد زیبایی­شناختی، عملکردی، ادراکی و زیست­محیطی باشد. این نوشتار به­صورت خاص بر بعد زیبایی­شناسی تأکید دارد. بنابراین هدف این پژوهش، شناسایی معیارهای تأثیرگذار بر طراحی نمای خیابانی زیبا، از دید استفاده­کنندگان است. این پژوهش یک تحقیق تحلیلی و کاربردی بوده و مبتنی بر روش­های کیفی و کمی است. نمونه موردی این پژوهش بررسی بخشی از نمای خیابانی محور بهار بوده که مهم­ترین محور ساختاری شهر تهران است. بنابراین به­منظور شناسایی معیارهای زیبایی­شناسانه تأثیر گذار بر ادراک استفاده­کنندگان، پس از تدوین چارچوب مفهومی پژوهش، بر مبنای تکنیک پرسش­گری، پرسش­نامه­ای تنظیم شده و در فضا توزیع و تکمیل شده است. حجم نمونه به­منظور دست­یابی به ­ضریب اطمینان 95 درصدی، معادل 180 پرسش­نامه بوده است. نتایج تحلیل داده­ها نشان داد که معیارهایی عینی چون: خطوط­نما، تناسب، تعادل و معیارهای ذهنی چون تاریخی­گری، فرهنگی­بودن، بامعنابودن و... بر ادراک زیبایی­شناسانه تأثیر دارند.

کلیدواژه‌ها

• نمای خیابانی
• زیبایی شناسی ذهنی و عینی
• معیار
• محور بهار

عنوان مقاله [English]

Defining the Influential Criteria on Designing the Urban Façade with Emphasis on Aesthetical Signifiers

نویسندگان [English]

• Amirhossein Kholoosi ¹
• Mostafa Behzadfar ²
• Maryam Mohammadi ³

¹ M.A. of Urban Design, Author is with Department of Urban Planning and Design, Azad University of , Central Branch

² Ph.D. of Urban Design and Professor of Urban Design, Author is with Department of Urban Planning and Design, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

³ Assistant Prof. of Department of Urban Planning and Design, Art University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

This article investigate and emphasis of objective and subjective aesthetics of urban façade. Hence, the purpose of this article is defining the influential criteria on designing the beautiful urban façade from the view point of users. This research is a practical and analytical one which uses the qualitative and a quantitative approach.
Therefore, in this research, after exploring the literature review containing the concepts of façade, street façade, aesthetics, the influential criteria of creating a beautiful façade is defined.  In the next stage for examining the criteria, a case study is selected –Bahar Street. This street is located in the region 7 of Tehran municipality, and the facades of the streets are historical and it has historical and cultural identity. Then for quantitative investigation, beside the qualitative one, 180 questionnaire are distributed are completed in the selected street and after that all the data collected are analyzed in SPSS software in order to defining the final model. For analyzing the data collected, using a correlation examination is used. Finally through the final model and the criteria and sub factors which are defined. The result shows that the objective criteria such as the vertical and horizontal lines of facade, the sky lines, form of the building, the length of the building and etc, besides the subjunctive research such as historical meaning, legibility, contextual design, harmony and unity, nobility,influence the aesthetical perceptions of an urban façade.

کلیدواژه‌ها [English]

• Street Facade
• Subjunctive and Objective Dimensions of Aesthetics
• Criteria
• Bahar Street