نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پریسا هاشم پور ¹
• احد نژاد ابراهیمی ²
• ثنا یزدانی ³

¹ دانشیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

² دانشیار، دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

³ کارشناسی ارشد، معماری اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

زمینه بافت‌های تاریخی، به ‌عنوان میراثی از گذشتگان آموزه‌هایی از خرد جمعی انسان‌ها را در طول تاریخ به نمایش می‌گذارند، از این رو رهاکردن آن‌ها، انسان معاصر را از قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی که رمز بقای هر فرهنگی است، باز می­دارد. ضرورت پژوهش حاضر نیز، از یک‌سو ارزش و اهمیت زمینه بافت تاریخی میدان صاحب‌الامر به ‌عنوان یکی از مهمترین فضاهای معماری و شهری تبریز درگذشته است و از سوی دیگر کالبد نا به سامان وضع موجود مجموعه مذکور، در عصر حاضر بوده است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش، بررسی وضعیت بازآفرینی شهری در کالبد امروزی مجموعه صاحب‌الامر تبریز با توجه به ویژگی‌‌های‌ زمینه در راستای پایداری مجموعه، در قالب ارائه راهکارها خواهد بود. الگوی مفهومی مقاله پیش رو بر اساس روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و ابتدا با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای به تبسیط مفهوم زمینه­گرایی و استخراج چهار بعد اصلی زمینه­گرایی، شامل بعد کالبدی، بعد تاریخی، بعد اجتماعی-فرهنگی و بعد زیست‌محیطی و سپس مؤلفه‌ها و زیر مؤلفه‌های مداخله‌گر هر بعد پرداخته و در ادامه پس از تدوین اهداف بازآفرینی در سه مقیاس کلان، میانی و خرد، بر پایه مطالعات میدانی و ثبت مستقیم به تحلیل وضع موجود مجموعه صاحب‌الامر به کمک جدول (SWOT) پرداخته شده است. آنچه به‌ عنوان نتایج نهایی پژوهش حاضر حاصل گشته است، در برگیرنده روش عملی به‌کارگیری رویکرد زمینه­گرایی در مقوله بازآفرینی و نیز ارزش و اهمیت به‌کارگیری راهکارهای پیشنهادی در تمامی ابعاد زمینه، به‌ ویژه بعد کالبدی و تاریخی است، زیرا که دو بعد زیست‌محیطی و اجتماعی-فرهنگی از وضعیت نسبتا مطلوبتری برخودار بوده و راهکارهای پیشنهادی ارائه شده در این دو بعد بیشتر مورد پردازش مسئولین و مردم قرارگرفته است.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• بافت تاریخی
• زمینه‌گرایی
• بازآفرینی
• صاحب‌الامر

عنوان مقاله [English]

Applying the contextualism approach in regeneration of historical textures Case Study: Tabriz SAHEB-AL-AMR Square

نویسندگان [English]

• Parisa Hashempour ¹
• Ahad Nezhadebrahimi ²
• Sana Yazdani ³

¹ Associate Prof. of Tabriz Islamic Art Uni., Tabriz, Iran.

² PhD. in Architecture, Associate Prof. of Tabriz Islamic Art Uni., Tabriz, Iran.

³ M.A. of Islamic Architecture, Tabriz Islamic Art Uni., Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Setting of historical contexts of cities in all dimensions, as the legacy of our ancestors to the future generations has been associated with the historical-cultural values ​​and displays a set of teachings in the collective wisdom of human beings throughout history. Hence, the abandonment of the historical sites circumvents the contemporary men from using wisely the past experiences and locating in the path of historical continuity which is the secret of the survival of any culture. On the one hand, the significance of present research refers to the value and importance of setting of historical context in Saheb-al-Amr Square as one of the architectural and urban spaces of Tabriz in the past. According to the experts, this collection is the re-start of presence of urban open spaces after three decades in terms of absence of these spaces in the municipal engineering of Iran cities. On the other hand, the significance relates to the abnormal body of the present situation in the mentioned work in contemporary era. The research’s main purpose is to investigate the state of regeneration and in order to keep the sustainability as much as possible, in the modern body of Tabriz Saheb-al-Amr complex in terms of the features of the setting and the representation of regeneration strategies. The conceptual model is based on the descriptive-analytical research method, based on library studies in order to explain the concept of contextualization and to extract four major dimensions of contextualism including body-related, historical, socio-cultural and ecological dimensions as well as the intervention components and subcomponents of each dimension. After regulating the regeneration objectives at three large, medium and small scales based on field study, observation, and direct registration, the researcher analyzed the status quo of Saheb-al-Amr collection by means of SWOT table. In line with the large-scale objective and utilizing the contextualism approach for analyzing the revival condition, the results of the present study consist of the “recommended strategies of revival” in four body-related, historical, socio-cultural and ecological dimensions through medium and small scale objectives in order to finally achieve a generality on “revival condition” in this collection.

کلیدواژه‌ها [English]

• Historical Context
• Contextualism
• Regeneration
• SAHEB-AL-AMR