نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه حنیفه ¹
• مهرناز مولوی ²

¹ دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

² دانشیار، دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

مقدمه: امروزه بافت مرکزی بسیاری از شهرهای قدیمی با وجود فرسودگی شدید به دنبال یک انتخاب استراتژیک، مبارزه با ناپایداری و ارتقای شهری از طریق یک برنامه یکپارچه است و به نظر می‌رسد بازآفرینی پایدار تنها راه نجات بافت فرسوده شهر از اضمحلال است و از آنجایی‌که تحقق‌پذیری هر برنامه، امری است که بایستی دوشادوش تمامی مراحل حرکت کند، بنابراین پژوهش حاضر به آسیب‌شناسی تحقق‌پذیری بازآفرینی پایدار شهری در سه مرحله (پیشاتدوین، در مرحله تدوین و پسا تدوین) پرداخته است.
روش تحقیق: در این پژوهش از روش داده‌بنیاد متنی با بهره‌گیری از شیوه‌های مطالعه کتابخانه‌ای و میدانی (مصاحبه) استفاده شد که در گام اول، مفاهیم پایه تبیین و عناصر و اجزای مرتبط مشخص شده است و در گام بعدی، از طریق مصاحبه با مدیران شهری آشنا با برنامه و بستر اجرای طرح، گزاره‌های علمی با تأکید بر بافت فرسوده شهر رشت تحلیل و کدگذاری شد.
نتایج و بحث: کدهای گزینشی در مرحله پیشاتدوین با 35 کد باز  شامل شرایط علی (2 کد محوری)، زمینه‌ای (1 کد محوری)، مداخله‌گر (1 کد محوری) و راهبردی (4 کد محوری)، در  مرحله تدوین با 32 کد باز شامل شرایط علی (2 کد محوری)، زمینه‌ای (1 کد محوری)، مداخله‌گر (1 کد محوری) و راهبردی (2 کد محوری)، مرحله پساتدوین با 53 کد باز شامل مجموعه شرایط علی (2 کد محوری)، زمینه‌ای (1 کد محوری)، مداخله‌گر (3 کد محوری) و راهبردی (3 کد محوری) و پیامد همه این مراحل (5 کد محوری و 29 کد باز) است که در نهایت مدل مفهومی آسیب‌شناسی استخراج شد.
نتیجه‌گیری: بافت فرسوده شهر رشت با دوگانه‌ای از دارایی‌ها، محدودیت‌ها و همچنین تعدد ذینعفان مواجه است که مؤثرترین راه برای مواجه با آن‌ها، تعامل بین دو مقوله بازآفرینی شهری و توسعه پایدار به‌ عنوان شرط اصلی تحقق‌پذیری خواهد بود و در همین راستا مصاحبه‌شوندگان نیز دو مؤلفه حضور مردم و ارزیابی در هر سه مرحله به‌عنوان عوامل دارای اولویت بالاتر برشمردند. اما در حال حاضر کشور ایران به­ویژه شهر رشت بلوغ کامل برای کاربست رهنمودهای بازآفرینی پایدار شهری را ندارد و بیش از هر چیز ردپای بازسازی کالبدی قابل‌ مشاهده است.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• تحقق‌پذیری
• بازآفرینی پایدار شهری
• بافت فرسوده شهر رشت
• توسعه پایدار

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

Pathology of the feasibility of sustainable urban regeneration (case study: Rasht city)

نویسندگان [English]

• Fatemeh Hanifeh ¹
• Mehrnaz Molavi ²

¹ PhD. Student of Urban Planning, Faculty of Architecture and Art, Gilan Uni., Rasht, Iran

² Associate Prof., of Urban Planning Department, Faculty of Architecture and Art, Gilan Univ., Rasht, Iran

چکیده [English]

Introduction: Today, the central fabric of many old cities is looking for a strategic choice, combating instability and upgrading the city through an integrated program, despite severe wear and tear, and it seems that sustainable regeneration is the only way to save the worn-out fabric of the city from decay. The pathology of the feasibility of sustainable urban regeneration has been studied in three stages (pre-editing, editing and post-editing).
Research method: In this research, the text-based data method was used by using the methods of library and field study (interview), which in the first step, the basic concepts of explanation and related elements and components have been determined, and in the next step, through interviews with city managers who are familiar with The program and platform of project implementation, scientific propositions were analyzed and coded with an emphasis on the dilapidated context of Rasht city.
Results and discussion: Selective codes in the pre-coding stage with 35 open codes including causal conditions (2 central codes), contextual (1 central code), interventionist (1 central code) and strategic (4 central codes), in the compilation stage with 32 open codes including causal conditions ( 2 central codes), contextual (1 central code), interventionist (1 central code) and strategic (2 central codes), post-coding stage with 53 open codes including the set of causal conditions (2 central codes), contextual (1 central code), interventionist (3 core codes) and strategic (3 core codes) and the result of all these steps (5 core codes and 29 open codes) which finally extracted the conceptual model of pathology.
Conclusion: The dilapidated fabric of Rasht city is faced with a duality of assets, limitations, as well as a multitude of stakeholders, the most effective way to face them is the interaction between the two categories of urban regeneration and sustainable development as the main condition of realization, and in this regard, the interviewees also considered the two components of presence People and evaluation were listed as factors with higher priority in all three stages. But currently, the country of Iran, especially the city of Rasht, does not have the full maturity to apply the guidelines of sustainable urban regeneration, and more than anything, traces of physical reconstruction can be seen.

کلیدواژه‌ها [English]

• Feasibility
• sustainable urban regeneration
• worn-out fabric of Rasht city
• sustainable development