نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شیما بهرامی ¹
• امیررضا کریمی آذری ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده‌ی هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

² دانشیار، گروه معماری، دانشکده‌ی هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

مقدمه: رشد جمعیت شهری و توسعه کالبدی سکونتگاه های شهری، باعث شده است تا شاخص های اجتماعی در جوامع شهری روند نزولی طی کنند. به عنوان یک مسأله مهم در معماری مدرن، موضوعی که تا کنون در کشور ایران کمتر به آن پرداخته شده ‌است، رابطه میان کیفیت کالبدی فضاهای فرهنگی و تعاملات اجتماعی در این فضاهاست. ‌معماری‌ و‌ شهرسازی ‌مدرن باید ‌به ‌جای ‌افتراق‌ و جدایی،‌ در ‌پی ‌افزایش ‌تعاملات ‌اجتماعی ‌و‌ همبستگی ‌انسان‌ها ‌باشد.‌ امروزه این موضوع در جوامع شهری بزرگ مانند کلانشهر تهران بسیار کم رنگ شده است.‌ هدف اصلی از این مطالعه، بررسی ارتباط بین شاخص‌های کیفیت کالبدی فرهنگسراهای شهر تهران و شاخص‌های تعاملات اجتماعی با تأکید بر فرهنگسرای نیاوران بود.
روش تحقیق: برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شد. 256 نفر در این فرآیند همکاری کردند. 18 شاخص کالبدی و 13 شاخص اجتماعی بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره انجام شد.
نتایج و بحث: مقایسه نمرات میانگین بین شاخص­های اجتماعی حاکی از آن بود که دو شاخص امنیت روانی و هویت یابی و هویتمندی به ترتیب با نمرات میانگین 4.13 و 4.11 در رتبه اول و دوم قرار داشتند. کمترین نمره میانگین به شاخص فضای خاطره انگیز با نمره میانگین 3.11 اختصاص داشت. نمره میانگین تمام شاخص­های اجتماعی بالاتر از حد متوسط بود. نمره میانگین برای شاخص اصلی تعاملات اجتماعی نیز براساس برآیند 13 شاخص مورد مطالعه برابر با 3.79 برآورد شد. براساس نتایج به­دست آمده، از بین شاخص‌های کالبدی، دو شاخص طراحی نورپردازی و ایمنی و استفاده از نور طبیعی به ترتیب با نمرات میانگین 4.18 و 4.16 در رتبه اول و دوم قرار گرفت. کمترین نمره میانگین نیز به شاخص خوانایی و ابهام زدایی با نمره میانگین 3.24 اختصاص داشت. در مجموع نمره میانگین برای بعد کالبدی برابر 3.80 شد. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بسیاری از شاخص­های کالبدی با شاخص­های اجتماعی همسو هستند. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، از بین شاخص‌های کالبدی، شش شاخص خوانایی و ابهام زدایی، دعوت کنندگی، مبلمان انعطاف پذیر، وجود تنوع فضایی، مرکزگرایی و سطح فعالیت‌های انسانی بیشترین اثرگذاری را بر تعاملات اجتماعی داشتند.
نتیجه‌گیری: نتیجه حاکی از آن است که معماری مدرن می‌تواند از طریق بهبود شاخص‌های منتج از پژوهش، تعاملات اجتماعی را بین افراد افزایش دهد. ارتقاء تعاملات اجتماعی بهبود کیفیت زندگی و توسعه انسانی را در جوامع شهری در پی خواهد داشت.

چکیده تصویری

کلیدواژه‌ها

• کیفیت کالبدی
• فرهنگسرا
• فضای عمومی
• تعاملات اجتماعی
• تهران

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

An analysis of physical quality indicators of cultural centers with an emphasis on improving social interactions,) case study: Niavaran Cultural Center, Tehran)

نویسندگان [English]

• Shima Bahrami ¹
• amir reza karimi azeri ²

¹ Guilan university

² associate professor/architecture and art faculty/Dep of architecture /university of guilan/rasht/iran

چکیده [English]

The growth of the urban population and the physical development of urban settlements have caused the social indicators in urban communities to go down. As an important issue in modern architecture, the issue that has not been addressed so far in Iran is the relationship between the physical quality of cultural spaces and social interactions in these spaces. Modern architecture and urban planning should seek to increase social interactions and human solidarity instead of separation. Today, this issue has become very rare in a large urban society like Tehran. The main purpose of this study was to investigate the relationship between physical quality indicators of cultural centers in Tehran and social interaction indicators. Questionnaire method was used to collect information. 256 people participated in this process. 18 physical indicators and 13 social indicators were investigated. Data analysis was done with Pearson''s correlation coefficient and multivariate linear regression. The comparison of the average scores between social indicators indicated that the two indicators of psychological security and identification were ranked first and second with average scores of 4.13 and 4.11, respectively. The lowest average score was assigned to the memorable atmosphere index with an average score of 3.11. The average score of all social indicators was above average. The average score for the main index of social interactions was also estimated to be 3.79 based on the results of the 13 studied indicators. Based on the obtained results, among the physical indicators, two indicators of lighting design and safety and use of natural light were ranked first and second respectively with average scores of 4.18 and 4.16. The lowest average score was assigned to the index of readability and disambiguation with an average score of 3.24. In total, the average score for the physical dimension was 3.80. The results of the correlation coefficient showed that many physical indicators are aligned with social indicators. According to the results of regression analysis, among the physical indicators, six indicators of legibility and disambiguation, invitingness, flexible furniture, presence of spatial diversity, centrism and the level of human activities had the greatest effect on social interactions. The result indicates that modern architecture can increase social interactions between people through the improvement of indicators resulting from research. Improving social interactions will improve the quality of life and human development in urban communities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Physical quality
• cultural center
• public space
• social interactions
• Tehran